08/12/2021

In onze nieuwsbrief van 5 januari 2021 brachten wij u op de hoogte van het op 1 januari 2021 nationaal in werking getreden tijdelijk verlaagde btw-tarief van 6% voor de afbraak van gebouwen en heropbouw van woningen. 

Voorheen was dit reeds mogelijk in de 32 centrumsteden, maar door de invoering van de relancemaatregel geldt dit nu tijdelijk op het ganse Belgische grondgebied. Op die manier wordt onder meer beoogd te beantwoorden aan de negatieve impact van de coronacrisis op de bouwsector én tevens een positieve bijdrage te leveren aan de strijd tegen de klimaatopwarming. 

De ingevoerde maatregel is tijdelijk van aard en loopt initieel van 1 januari 2021 tot en met 31 december 2022.

De voorwaarden worden hieronder nogmaals summier geschetst:

• Er moet sprake zijn van de afbraak van een gebouw en de heropbouw van een woning;
• Het afbreken en heropbouwen moet gebeuren door dezelfde persoon (dit kan gebeuren door particulieren, doch evenzeer door bouwpromotoren);
• De sloop moet omvangrijk zijn en op het volledige gebouw slaan;
• De heropgebouwde woning moet zich op hetzelfde kadastraal perceel bevinden als het gesloopte gebouw;
• De totale bewoonbare oppervlakte van de heropgebouwde woning mag niet groter zijn dan 200 vierkante meter;
• De heropgebouwde woning moet gedurende een termijn van minstens vijf jaar aangewend worden als hoofdzakelijke en enige hoofdverblijfplaats (je mag in principe geen andere woning bezitten om te genieten van het verlaagde btw-tarief, behoudens enkele uitzonderingen).

De Vlaamse Regering is er evenwel voorstander van om de tijdelijke fiscale gunstmaatregel van het verlaagde btw-tarief ook na 2022 te behouden, onder meer teneinde de belangrijke klimaatuitdaging aan te pakken. 

Conform het door de Vlaamse Regering opgemaakte Energie- en Klimaatplan 2021-2030 is het in die zin reeds de bedoeling om de renovatie van residentiële gebouwen (na notariële overdracht) te gaan verplichten, en dit met ingang vanaf 2023, zodat op die manier het patrimonium aan energieverslindende woningen stelselmatig kan worden aangepakt. 

Op 1 januari 2022 wordt voormelde renovatieverplichting alvast ingevoerd voor niet-residentiële gebouwen (bedrijfsruimtes, bankkantoren, kantoorgebouwen, sportcomplexen, winkels…).

Het verlengen van het tijdelijk verlaagde btw-tarief voor afbraak en heropbouw zou alvast kunnen bijdragen aan de te behalen klimaatdoelstellingen, mede gelet op het gegeven dat een aanzienlijk aantal woningen op vandaag beter gesloopt en heropgebouwd dan louter gerenoveerd wordt. 

Sloop en heropbouw helpt ons verouderde woningenbestand energie-efficiënt te maken en draagt derhalve bij tot het terugdringen van de globale CO₂-uitstoot.

De verlenging van de tijdelijke maatregel zal bovendien een toename van de economische activiteit met zich meebrengen, zorgen voor een versnelde verwijdering van asbest en bijdragen aan de realisatie van nieuwe woonentiteiten zonder bijkomende ruimte te gaan innemen.

Het verlaagd btw-tarief betekent overigens een belangrijke fiscale steunmaatregel in het kader van de niet geringe uit te voeren investeringen, dewelke meestal om financiële redenen worden uitgesteld, dan wel opgeborgen. 

Aangezien btw evenwel nog altijd een federale bevoegdheid is, werd door Vlaamse ministers van Wonen en van Energie Matthias DIEPENDAELE en Zuhal DEMIR voor de verlenging aangedrongen bij Federaal minister van Financiën Vincent VAN PETEGHEM.

Het is thans hopen dat op korte termijn duidelijkheid kan gecreëerd worden omtrent een mogelijke verlenging.

Er dient immers in het achterhoofd gehouden te worden dat een gans traject (o.m. aankoop bestaand af te breken gebouw, ontwerp architecturale plannen, indienen omgevingsvergunningsaanvraag) dient doorlopen te worden voor wie de intentie heeft om een oud pand te slopen om vervolgens een nieuwe woning op te richten. 

De overvolle orderboeken van aannemers en de moeilijkheid om bouwmaterialen te bekomen, zullen het proces alvast niet versnellen.